خواص اسطوخودوس برای بهبود مشکلات مغزی و تقویت حافظه است. باعث آرامبخشی اعصاب و تنظیم خواب می گردد. اسطوخودودس از نظر طب سنتی دارای طبیعت گرم و دافع اخلاط مغزی و ضد بلغم است. از دمنوش اسطوخودوس برای اختلالات اضطرابی و افسردگی بعد از زایمان می توان بهره برد. و بسیار مفید برای افراد دیابتی است. در ادامه این مطلب از مجله نشاط به معرفی خواص اسطوخودوس برای اعصاب، تقویت موها، دیدگاه طب سنتی می پردازیم.
اسطوخودوس چیست؟
گیاه اسطوخودوس، اسطوقودوس و نام علمی لاوندر به انگلیسی Stoechas Lavandula، از خانواده نعناعیان و بومی مناطق جنوب اروپا است که دارای بیش از 47 گونه مختلف می باشد. این گیاه ترکیبی از عطر ملایم، گل های زیبا و خواص دارویی فراوان برای سلامت است. دارای تاریخچه ای طولانی در کشورهای مختلف آسیایی، آفریقایی و اروپایی است و به طور طبیعی رویش دارد. و بهترین نوع گیاه، اسطوخودوس انگلیسی است.
فرآورده های اسطوخودوس شامل روغن، اسانس، کپسول یا قرص به صورت خوراکی، بخور و مالش موضعی کاربرد دارد. برخی از نام های دیگر اسطوخودوس، لاواند، آلاله تلخ، شاهسپرم (شاه اسپرم) رومی، تروم، ضرم و… می باشد.
شکل ظاهری اسطوخودوس
گیاه اسطوخودوس به صورت بوته ای به ارتفاع 40 تا 60 سانتی متر می رسد. برگ های کرکی و نیزه ای به طول 5 سانتی متر و به رنگ سبز تیره است. گل اسطوخودوس به صورت خوشه ای و بسیار معطر و از زیبایی خاصی برخوردار است. رویش اسطوخودوس در ایران بیشتر مناطق جنوب غرب و شرق می باشد.
رایحه آرامبخش اسطوخودوس
گیاه اسطوخودوس خاصیت آرامبخشی قوی دارد. و استنشاق عطر یا بخور عصاره اسطوخودوس سبب آرامش اعصاب می شود. می توانید یک ظرف روغن اسطوخودوس را مقابل بینی خود نگه دارید، و بوی آن را استنشاق کنید. تا موجب تسکین سردرد و آرامش ذهن گردد. همچنین می توانید از دستگاه بخور برای پخش عطر آن در محیط استفاده نمایید.
استفاده از اسانس اسطوخودوس بر روی بالش باعث تنظیم خواب، رفع استرس و اظطراب، رفع سردرد و درد میگرن می شود.
گل های خشک اسطوخودوس را می توانید در کنار لباس، کمد، میز کار خود قرار دهید تا عطر آن باعث آرامبخشی و تقویت سیستم عصبی شود. همچنین از دمنوش اسطوخودوس برای تنظیم تپش قلب، کاهش فشار خون و تقویت قلب استفاده کنید.
انواع اسطوخودوس
گونه های مختلف اسطوخودوس در پارک ها و فضاهای سبز یافت می شود. و می توان به عنوان گل زینتی در منازل نگهداری کرد. برخی از گونه ها به صورت سبزی خوراکی یا برای اسانس گیری و تهیه محصولات بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرند.
تاریخچه گیاه اسطوخودوس
نامگذاری اسطوخودوس برگرفته از واژه یونانی به معنی حافظ روح است. در فارسی دری شاهسپرم، و در عربی انس الروح بوده است.
اولین استفاده از گیاه اسطوخودوس به دوران مصر باستان بر می گردد. که از روغن اسطوخودوس به خاطر عطر و بویی خوش، برای مومیایی استفاده می کردند. بعدها در ایران باستان، مصر و روم به عنوان ماده خوشبو کننده مورد استفاده قرار گرفت. در آن زمان ها اعتقاد بر این بود که این گیاه در پاکسازی بدن و ذهن موثر است.
خواص اسطوخودوس
در مراکز درمانی از اسطوخودوس برای بندآورندگی خون استفاده می کنند. مقدار کمی از عصاره گیاه را در پانسمان زخم ها می ریزند. همچنین حاوی ماده ای به نام کومارین یک رقیق کننده خون است.
تسکین دهنده درد آرتروز، روماتیسم و نقرس می باشد. می توانید چند قطره از اسانس اسطوخودوس را با روغن بادام یا زیتون مخلوط کرده و هر شب روی موضع مورد نظر ماساژ دهید.
خواص اسطوخودوس برای اعصاب
اسطوخودوس بهبود دهنده صرع، سرگیجه، فراموشی است. می توانید هر شب 5 گرم از پودر اسطوخودوس را به همراه عسل میل نمایید.
نوشیدن یک فنجان دمنوش اسطوخودوس دارای اثرات درمانی بسیاری از جمله ترمیم بافت های عصبی، تسکین اعصاب، مفرح، پاکسازی مایع مغزی و نخاعی از اخلاط به خصوص خلط های سرد و بلغمی، کاهش التهاب بافت های عصبی است. مصرف مدام آن، بهبود حافظه، اعصاب و انتقال پیام های مغزی و عصبی میشود.
اسطوخودوس اختلالات اضطرابی، استرس و افسردگی را بهبود می بخشد. در مطالعه ای در سال 2010 با مقایسه اثرات دارویی این گیاه با قرص لورازپام (داروی آرامبخش) نتایج مثبتی را مشاهده کردند.
همچنین با مطالعه ای در سال 2016 بر روی خانم های باردار که دچار استرس، اضطراب و افسردگی شده بودند، با مصرف دمنوش اسطوخودوس به بهبود علایم کمک زیادی کرد.
در ادامه این آزمایشات به افراد دیالیزی رسید، افرادی که در حین انجام دیالیز از عطر اسطوخودوس استشمام می کردند در مقایسه با سایرین از آرامش بیشتری برخوردار بودند.
نوشیدن دمنوش اسطوخودوس دو فنجان در روز به مدت دو هفته تاثیرات فوق العاده ای در کاهش سطح استرس و اضطراب دارد.
یکی از مهم ترین عارضه شایع بیماران دیابتی، نوروپاتی و نورالژی عصبی است. که در صورت عدم کنترل آن می تواند صدمات زیادی به سیستم عصبی وارد کند. مصرف اسطوخودوس روزانه یک فنجان، سبب بهبود و کنترل این عارضه می شود.
خواص اسطوخودوس برای تقویت مو
از دیگر خواص اسطوخودوس به جلوگیری از ریزش مو می توان اشاره کرد. بررسی های علمی بر روی بیماری آلوپسی آره آتا که ریزش موی تکه ای دور سر اتفاق می افتد، تاثیرات فوق العاده را از روغن اسطوخودوس در کاهش ریزش مو مشاهده کردند. همچنین استفاده از ترکیب روغن های رزماری، سدر، آویشن، روغن سیر و اسطوخودوس موجب بهبود رشد مو شده است.
مطالعه حیوانی در سال 2021 نشان داد که مصرف روغن اسطوخودوس در طول 28 روز به صورت مداوم، می تواند موجب تحریک ریشه مو و رشد بهتر شود.
عوارض اسطوخودوس
در صورت استفاده از داروهای آرامبخش و ضد اضطراب از مصرف همزمان خودداری کنید. و با مشاهده علائمی همچون لرزش و گرفتگی گلو از ادامه مصرف پرهیز کنید.
خواص اسطوخودوس در طب سنتی
طبع گیاه اسطوخودوس از دیدگاه طب سنتی گرم و خشک (ضد بلغم و سودا) است.
خواص اسطوخودوس از نظر حکیم ابوعلی سینا جاروی دماغ یا مغز است و موجب دفع اخلاط مغزی، نزله ای، خصوصا بلغم مغزی می شود.
اسطوخودوس برای افراد صفراوی مزاج باید همراه مصلح مصرف شود، وگرنه مضر بوده و می تواند سبب عطش گردد. ولی برای افراد سرد مزاج هیچ مشکلی ندارد و سرشار از فواید است.
یونانیان و رومیان در گذشته از عرق اسطوخودوس برای سلامت و زیبایی پوستان در هنگام استحمام استفاده می کردند.
قیمت و خرید اسطوخودوس
اسطوخودوس را با بهترین کیفیت و قیمت میتوانید از عطاری نشاط خریداری نمایید. و از امکان مرجوعی و ارسال سریع کالا برخوردار شوید. بنابراین با اطمینان به صفحه خرید اسطوخودوس مراجعه نمایید.
